Een dagje ‘voeten in de klei’

Leren in de praktijk

40% van hun studietijd brengen onze studenten van de Pabo door in de praktijk, op hun stagescholen. Dit vind ik een van de mooiste onderdelen van onze opleiding; op de hogeschool geven we studenten zo veel mogelijk bagage mee in hun kennis-rugzak en voor de klas kunnen ze hiermee oefenen.

Verf en dinosaurussen

Theoretische kennis wordt tastbaar als je iets ziet gebeuren in je klas waarover je hebt gelezen in een studieboek. Een abstract begrip als ‘klassenmanagement’ wordt ineens ervaren door studenten als je met 25 kleuters tegelijk een creatieve activiteit met verf wilt uitvoeren. Ook leren studenten over het belang van de begrippen ‘competentie, autonomie en relatie’ in het onderwijs. Dit wordt gevoeld als je een leerling die weinig zelfvertrouwen heeft ineens geconcentreerd aan een uitdagende taak ziet werken omdat het onderwerp ‘dinosaurussen’ de leerling intrinsiek motiveert.

De sterke verbinding tussen het onderwijs en de beroepspraktijk is wat voor mij het werken in het hbo zo aanspreekt: je bent als docent en als opleiding gericht op wat een student nodig heeft om zich in het beroep te ontwikkelen.

Weten wat er speelt

Onze Pabo werkt met een opleidingsschool. Dit houdt in dat we samen met een aantal schoolbesturen zorg dragen voor het opleiden van onze studenten. We werken in kernteams waarin een schoolopleider van een bestuur en een instituutsopleider van de Pabo als duo een groep studenten begeleidt bij het praktijkgedeelte van de studie. De lijnen zijn kort en informatie over wat er speelt op de Pabo en wat er speelt op de scholen kan snel gedeeld worden. Door deze samenwerking kan er op de opleiding ingespeeld worden op wat de beroepspraktijk van onze toekomstige professionals vraagt. Dit betekent dat je als docent eigenlijk altijd bij het vormgeven van je onderwijs de vraag stelt “Wat heeft een student nodig om in zijn of haar klas uit de voeten te kunnen en zich te kunnen ontwikkelen?”.

Weer even 'voelen'

Je bent als docent continu scherp op nieuwe literatuur en nieuwe inzichten die je onderwijs kunnen versterken op de Pabo. Daarnaast zijn de stagebezoeken een mooi moment om een linkje te leggen met de theorie, om te weten wat er echt speelt en even te kunnen kijken door de bril van een student. Om weer even te ‘voelen’ waarvoor we ons inzetten op de Pabo, mochten we deze week weer een dagje zelf voor de klas in het basisonderwijs.

Ervaar het maar

Toen het idee besproken werd tijdens een teamvergadering om weer een dagje voor de klas in het basisonderwijs te gaan, herinnerde ik me een moment uit mijn loopbaan waarin het belang van zelf iets ervaren om je onderwijs beter te maken heel duidelijk werd. Ik heb de basisschool als leerling altijd fluitend doorlopen, nooit echt ervaren hoe het is als er iets moeilijk voor je is. In het begin van mijn studie vond ik het ook lastig om me te verplaatsen in leerlingen die gevoelens van frustratie ervaarden als een taak moeilijk was. Zo waren de lessen ‘handschriftontwikkeling’ op de Pabo niet mijn favoriet. Theoretisch kon ik prima uit de voeten met het onderwerp, maar het vergroten van mijn eigen vaardigheid kostte me veel moeite en inspanning. Ik herinner me een les waarin we iets moesten schrijven terwijl we naar onze schrijfhand in een spiegel keken. Door je brein als het ware in de war te brengen door in de spiegel te kijken, ervaar je als student weer even hoe het is als je begint met leren schrijven en hoeveel moeite en inspanning dit kost. Dit was voor mij echt een eyeopener en heeft me doen beseffen dat dingen zelf ervaren je een rijker docent of leerkracht maakt.

Voeten in de groep 6-klei

En ervaren hebben we het! Samen met een collega mocht ik een dagje onderwijs verzorgen aan een hele enthousiaste groep 6. Ons Pabo-team werd verdeeld over klassen in een school die ons een hele dag zou verwelkomen. De avond van tevoren schoot toch even door mijn hoofd “Kan ik het nog wel?”. De laatste keer dat ik zelf in het basisonderwijs voor de klas stond is inmiddels zo’n tien jaar geleden. Mijn zoon (zelf leerling in groep 6) stelde me bij het ontbijt gerust met de opmerking “Het is vast net als schaatsen, dat verleer je toch ook niet?” en riep nog toen hij zelf naar school ging: “Veel plezier mam, groep 6 is echt tof!”. Uiteraard had hij gelijk.

Wat een mooi en ontzettend complex beroep is leerkracht basisonderwijs toch. Van het uitleggen van het verschil tussen de au en de ou, tot de rust weer terugbrengen na overgangsmomenten tussen lesactiviteitengroepjes, dit zodat alle leerlingen tijdens het werken optimaal tot leren komen. Ik heb het weer een dag mogen ervaren en het was fantastisch!